هفتمین گردهمایی موسسات سالانه آموزش زبان فارسی در جهان به صورت مجازی برگزار شد

بنیاد سعدی به منظور هم افزایی در آموزش و گسترش زبان فارسی در جهان، هفتمین گردهمایی سالانه مؤسسه‌های فعال را با همکاری نهادهای مرتبط مانند دانشگاه علامه طباطبایی، بنیاد ایرانشناسی، مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، وزارت علوم و مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه به صورت مجازی برگزار کرد.

به گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی، این گردهمایی سالانه که از سال ۹۳ هرساله به همت بنیاد سعدی و با همراهی موسسه ها و نهادهای مرتبط با امر آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان برگزار شده، امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا به صورت مجازی و با همکاری دانشگاه علامه طباطبایی، میزبان مجازی علاقه‌مندان حوزه آموزش زبان فارسی در جهان بود.

در ابتدای این نشست، شهروز فلاحت‌پیشه، معاون امور بین‌الملل بنیاد سعدی با اشاره به اهداف برگزاری سالانه گردهمایی مؤسسات فعال در آموزش زبان فارسی در جهان گفت: بنیاد سعدی با تأکید بر اهمیت همکاری‌های موثر نهادها و موسسات مختلف در این حوزه تخصصی و فراهم ساختن محفلی برای اطلاع متولیان از آخرین دستاوردهای یکدیگر، تلاش کرده است تا به صورت متوالی این گردهمایی را برگزار کند.

وی به برگزاری دوره‌های گذشته با همکاری بنیاد ایرانشناسی، جامعه المصطفی در شهر قم و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اشاره کرد و گفت: اکنون هفتمین گردهمایی به میزبانی اینترنتی دانشگاه علامه طباطبایی در حال برگزاری است و در آن به مرور گوشه هایی از آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان در سالی که گذشت خواهیم پرداخت.

وی افزود: در گردهمایی امسال با رویکرد گذشته و به ویژه تاثیرات کرونا بر امر آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان جهان، چه در زمان حاضر و چه در دوران پسا کرونایی صحبت خواهیم کرد و همچنین تجارب حاصل از این ایام از سوی شرکت کنندگان در گردهمایی بیان خواهد شد.

فلاحت پیشه درباره نشست‌های تخصصی این گردهمایی گفت: در این گردهمایی در دو بخش مجزا، مروری بر «وضعیت آموزش زبان فارسی در خارجی از ایران» و «بررسی استاندار سازی و متناسب سازی آزمون‌ها و منابع آزفا و آخرین داشته‌ها و یافته‌های این حوزه» خواهیم داشت و با بهره مندی از نقطه نظرات صاحب نظران و دست انداران کاران اجرایی، از آخرین دستاوردهای موسسات فعال مطلع می شویم.

گسترش زبان فارسی در جهان یک شیوه زیست جدید در عرصه جهان امروزی ماست

حسین سلیمی، رییس دانشگاه علامه طباطبایی در این گردهمایی گفت: افتخار این را داریم که میزبانی مجازی این گردهمایی ارزشمند را داشته باشیم چرا که در جهان کنونی، کار آموزش و گسترش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، فعالیتی برجسته، شریف و بسیار فراتر از آموزش یک ابزار زبانی به بقیه کشورهای جهان است.

وی با بیان اینکه ما به آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان می توانیم دو نگاه متفاوت داشته باشیم که در تعارض یکدیگر نیستند بلکه مکمل یکدیگرند، گفت: نگاه اول، نگاه جامعه شناختی است، زبان فارسی فقط یک ابزار ارتباطی و وسیله ای برای سخن گفتن و انتقال معانی نیست، بلکه زبان فارسی یک جهان متفاوت است، جهانی از معانی و نمادهای اندیشه ای، در واقع ما با آموزش فارسی، جهانی از اندیشه و معانی را به روی کسانی که در محیط های زبانی متفاوتی زندگی می کنند، می گشاییم. بنابراین زبان فارسی یک پدیده جامعه شناختی متفاوت است و برای آموزش آن نیاز است بسترهای اجتماعی، محیط فکری، ساخت اجتماعی و فضاهای ذهنی متفاوتی که غیر فارسی زبانان دارند را بشناسیم، تا بتوانیم یافته و معانی که در این جهان متفاوت قرار گرفته به آنها انتقال دهیم.

وی ادامه داد: همچنین لازم است با روانشناسی، انسان های مختلف را بشناسیم و بتوانیم به گونه ای با آنها ارتباط برقرار کینم، چرا که آموزش زبان فارسی به این معنا، گونه ای بین فرهنگی و تعاملات بین المللی است و یک شیوه زیست جدید در عرصه جهان امروزی ماست که می تواند رهایی بخش باشد و ما را به سوی گونه ای دیگر از زندگی بین المللی سوق دهد.

رئیس دانشگاه علامه طباطبایی افزود: نگاه دوم، نگاه فنی و مهارتی به آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان است زیار این آموزش یک فن خاص و مهارت ویژه است که ما در دوره ای به آن توجه نداشتیم و به همین دلیل بسیاری از موقعیت های خودمان را برای آموزش فارسی در کشورهای مختلف از دست دادیم و فراموش کرده بودیم که ما برای آموزش فارسی احتیاج به فن و مهارت وتکنیک و مبانی فناورانه نیاز داریم تا بتواینم به درستی زبان فارسی آموزش دهیم. همچنین مدتی طول کشید تا دریابیم با شعرخوانی محض و نشان دادن زیبایی های نثرهای زبان فارسی، نمی توانیم به درستی زبان فارسی را آموزش دهیم و آنرا در جریان گفت وگوی فرهنگی محقق کنیم.

وی تصریح کرد: خوشبختانه با فعالیت هایی که بنیاد سعدی، وزارت علوم و دانشگاه علامه در سال‌های اخیر انجام داده اند، به تدریج آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان به عنوان یک مهارت و یک فن و تکنیک منحصر به فرد و بسیار دقیق شناخته شده است و خوشبختانه ادبیات آموزشی در این زمینه تولید شده و در حال تولید است و دوره های آموزشی مختلف در حال برگزاری است و فکر می کنم اگر بتوانیم فنون و مهارت های آموزش زبان فارسی را به تدریج مدون و گسترده کنیم، سرعت آموزش و سرعت انتقال معانی نهفته در زبان فارسی، دوچندان خواهد شد.

حسین سلیمی در ادامه به توضیح سرفصل‌های رشته آزفا پرداخت و گفت: دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان دانشگاهی که تدوین کننده سرفصل های رشته آزفا است و در حال حاضر در سطح کارشناسی ارشد و دکتری این رشته را ارائه می کند، در تلاش است تا بتواند در تعاملی که با وزارت علوم و بنیاد سعدی دارد، شرایط گسترش این رشته منحصر به فرد و رشته کارگشا در این زمینه را فراهم کند.

رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در پایان سخنان خود گفت: آرزو می کنم با تلفیق نگرش جامعه شناختی به آموزش زبان فارسی و نگرش فن محور و مهارت محور به آموزش زبان فارسی، بتوانیم ضمن بازیابی موقعیت هایی که در جهان در این زمینه از دست دادیم، شرایط گسترش بیشتر زبان فارسی در جهان را فراهم کنیم و آن را به سکویی برای مناسبات دانشگاهی، فرهنگی و روشنفکرانه بین جهان فارسی و دیگر جهان هایی که در درون زبان ها و ادبیات مختلف نهفته هستند تبدیل کنیم.

غلامعلی حداد عادل، رییس بنیاد سعدی نیز در این گردهمایی مجازی اظهار داشت: بنیاد سعدی با اعتقاد به این حقیقت تاسیس شده است که هرچه ملت‌ها زبان یکدیگر را بهتر بفهمند بهتر هم می‌توانند افکار یکدیگر را درک کنند و این به صلح بهتر و بیشتر ملت‌ها می انجامد و فرهنگ ملت‌ها را غنی می‌کند؛ خصوصاً زبانی مثل فارسی که طی هزاران سال از باستان به میانه و جدید رسیده و گنجینه گرانبهایی از معارف را در خود جای داده و به شهادت تاریخ، توانسته در دلها نفوذ کند و اذهان را به سوی خودش جذب کند.

وی ادامه داد: علت دیگر تاسیس بنیاد سعدی این بود که رشته آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، یک رشته تخصصی و علمی است و صرفاً با علاقه‌مندی یا دانستن زبان فارسی نمی توان در آموزش آن موفق بود.

رئیس بنیاد سعدی با بیان اینکه سنت گردهم جمع شدن موسسات فعال را امسال به دلیل محدودیت کرونایی به صورت مجازی اجرا کردیم، خاطر نشان کرد: این بنیاد خود را در عرض موسسات مرتبط فعال در زمینه آموزش زبان فارسی نمی داند، بلکه در طول آنهاست و نمی خواهد جای هیچ موسسه فعال دیگری را بگیرد و بیشتر قصد دارد فعالیت ستادی کند؛ زیرساخت های لازم را برای همه موسسات در داخل و خارج کشور و دانشگاه ها فراهم سازد و بر این اساس در حدود هشت سال فعالیت توانسته انواع منابع آموزشی لازم را تولید و بر غنای فضای آموزشی بیافزاید.

وی با اشاره به تولید کتاب های درسی در این زمینه گفت: بنیاد سعدی در سال های اخیر طرح تولید ۶۸ کتاب را داشته که تاکنون ۴۰ کتاب به مراحل اجرایی نزدیک و ۳۰ عنوان منتشر شده اند. همچنین برای مناطق مختلف دنیا و مقاصد مختلف آموزشی، کتاب تالیف کرده ایم؛ مثلاً کتاب شیراز که دوره چهارجلدی است و برای کشورهای عرب زبان تولید شده‌اند همچنین نرم افزارهای گوناگونی تولید شده تا در این زمینه هم عقب نباشیم.

وی افزود: بخش دیگر فعالیت بنیاد تشکیل برگزاری صدها دوره حضوری کوتاه و بلندمدت برای آموزش زبان فارسی و باز آموزی و دانش افزایی فارسی آموزان و معلمان است. هرساله دوره های متعددی با دعوت از علاقمندان به آموزش زبان فارسی برگزار می کنیم و مدرک بین المللی می دهیم تا هرجای دنیا باشند زبان فارسی را تدریس کنند.

وی تصریح کرد: با علمی کردن آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان معلوم شد بدون تدوین استاندارد، سخن از آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان بی معناست. برهمین اساس همه کتاب ها و دوره ها برپایه این استانداردها تنظیم شده است و همه مدرک های مهارت آموزی و دانشی براساس این استاندارد است.

وی گفت: فعالیت مهم دیگر اعطای راتبه تحصیلی (بورس تحصیلی) است که در سالهای اخیر از تعدادی کشورها فارسی آموزانی را دعوت کردیم و با همکاری دانشگاه علامه طباطبایی، کارشناسی ارشد رشته تربیت مدرس زبان فارسی (آزفا) را بگذرانند و در کشور خودشان ضمن تدریس، تربیت مدرس فارسی هم داشته باشند.

رئیس بنیاد سعدی با اشاره به همکاری با دانشگاه های مختلف نیز متذکر شد: برای پشتیبانی از دانشگاه ها، انجمن های آموزش زبان فارسی و موسسات آموزشی غیردانشگاهی نیز تفاهم نامه هایی امضا کرده ایم و با اعطای کتاب و وسایل کمک آموزشی و اعزام مربی به این مراکز، از آنها حمایت می کنیم.

وی خاطر نشان کرد که در یکسال اخیر که کرونا وضع جهان را دگرگون کرده، با تقویت زیرساخت ها توانسته ایم انواع کلاس های آموزش فارسی را در فضای مجازی دایر کنیم و چندصد نفر از کشورهای مختلف از طریق فضای مجازی به صورت برخط یا غیربرخط از آموزش های ما استفاده کردند و تنها در یک دوره تربیت مدرس ۵۵۰ نفر از ۳۵ کشور جهان شرکت کردند و در حال حاضر عهده دار بیش از ۲۰۰ کلاس مجازی در جهان هستیم.

وی در پایان گفت: بنیاد سعدی آمادگی دارد که دستاوردها و تولیدات خود را در اختیار همه موسسات و افراد حقیقی و حقوقی قرار دهند و هرکسی که علاقمند به زبان فارسی است بداند که در ایران بنیادی به نام بنیاد سعدی وجود دارد که آمادگی کمک به فارسی آموزان را دارد.

وی در پایان از وزارت علوم، وزارت امور خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و دانشگاه علامه طباطبایی و همه موسسات دولتی و غیر دولتی در داخل و خارج از ایران، رایزنان فرهنگی و استادان زبان فارسی در جهان که بنیاد سعدی را در امر آموزش زبان فارسی یاری می کنند، تشکر کرد.

شما میتوانید بخشی از این فرآیند را در ویدیو زیر مشاهده فرمایید.